A Vitamini Nedir? Hangi Besinlerde Bulunur?

A vitamini, karaciğerde depolanan ve yağda çözünen önemli bir vitamindir. İki farklı formda bulunur: Hayvansal gıdalarda bulunan retinol (önceden oluşturulmuş A vitamini) ve bitkisel gıdalarda bulunan karotenoidler (provitamin A). Retinol et, balık, süt ve süt ürünleri gibi hayvansal gıdalarda bulunurken, karotenoidler koyu renkli meyve ve sebzelerde yer alır. A vitamini, kapsül ya da diyet takviyesi olarak da alınabilir.

A Vitaminin Faydaları Nelerdir?

A vitamini diş, kemik, deri, göz ve bağışıklık sisteminin sağlıklı bir şekilde işlev görmesini sağlar. Retinadaki pigmentlerin üretimine katkıda bulunur ve düşük ışıkta görmeyi kolaylaştırır. Ayrıca sağlıklı bir hamilelik süreci için önemlidir. Beta-karoten, serbest radikallere karşı koruma sağlayan bir antioksidandır ve bazı kanser risklerini azaltabilir.

A Vitamini Eksikliği

A vitamini eksikliği göz sağlığına zarar verebilir ve gece körlüğü, kseroftalmi gibi görme problemlerine yol açabilir. Ayrıca ciltte kuruma ve pul pul dökülme gibi sorunlar görülebilir.

A Vitamini Fazlası

A vitamininin fazla alınması toksik etkilere neden olabilir. Özellikle yüksek dozlarda doğum kusurlarına yol açabilir. Kronik aşırı alım ise günlük 25.000 IU’dan fazla alınan dozlarla zehirlenmeye neden olabilir. Beta-karotenin fazlası ise ciltte sarımsı-turuncu bir renk değişikliğine yol açabilir.

A Vitamini İçeren Besinler

Hayvansal kaynaklardan retinol elde edilirken, bitkisel kaynaklardan karotenoidler alınır. Retinol kaynakları arasında alabalık, somon, tavuk ciğeri, yumurta sarısı, tereyağı ve süt ürünleri bulunur. Karotenoid kaynakları ise havuç, brokoli, ıspanak, kırmızı biber, tatlı patates ve koyu yeşil yapraklı sebzelerden elde edilir. Sebze ya da meyvenin rengi ne kadar koyuysa, o kadar çok beta-karoten içerir.