Lyme Hastalığı Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
Lyme hastalığı, Borrelia bakterisi taşıyan kenelerin ısırmasıyla ortaya çıkan bir enfeksiyon hastalığıdır. Belirtileri, teşhisi, tedavi yöntemleri ve korunma yolları hakkında detaylı bilgi edinin.
Lyme hastalığı, Borrelia burgdorferi bakterisini taşıyan kenelerin ısırmasıyla ortaya çıkan, 36 - 48 saat sonra kızarıklık, ateş, baş ağrısı ve yorgunluk gibi belirtilerle kendini gösteren bir enfeksiyon hastalığıdır. Erken teşhis, Lyme hastalığının tedavi başarısını artırır. Memorial Sağlık Grubu Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü uzmanları tarafından hazırlanan Lyme hastalığı hakkındaki detayları aşağıda bulabilirsiniz.
Lyme Hastalığı Nedir?
Lyme hastalığı, Borrelia burgdorferi bakterisi ile enfekte olmuş geyik kenesi (siyah bacaklı kene) tarafından ısırılma sonucu bulaşan bir bakteriyel enfeksiyondur. Nadiren de olsa, "Borrelia mayonii", "Borrelia afzelii" ve "Borrelia garinii" bakterileri de bu hastalığa sebep olabilir. İlk kez 1975 yılında Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Old Lyme kasabasında teşhis edilmiştir.
Lyme hastalığına neden olan bakteriyi taşıyan keneler genellikle çimenli ve ormanlık alanlarda bulunur. Bu nedenle bu bölgelerde yaşayan veya sık vakit geçiren kişiler Lyme hastalığına yakalanma riski taşır.
Lyme Hastalığının Belirtileri
Enfekte bir kenenin ısırması sonucu, 3 ila 30 gün içinde şu belirtiler ortaya çıkabilir:
- Isırılan bölgede veya vücudun herhangi bir yerinde kırmızı, oval veya dairesel döküntü
- Kenarları kırmızı ve iç içe halkalar şeklinde kızarıklık (eritema migrans)
- Ateş, baş ağrısı
- Şiddetli kas ve eklem ağrıları
- Lenf düğümlerinde şişme
- Yorgunluk ve vücut ağrıları
Erken teşhis edilmediğinde Lyme hastalığı, yüz felci, tendon ve kas ağrıları, baş dönmesi, nefes darlığı, beyin ve omurilik iltihabı gibi daha ciddi belirtilerle ilerleyebilir.
Lyme Hastalığı Kimlerde Daha Fazla Görülür?
Lyme hastalığı, ormanlık, çimenlik ve çalılık alanlarda yaşayan veya bu bölgelerde sık vakit geçiren kişilerde daha yaygındır.
- Ormanlık ve çimenlik alanlarda koruyucu giysiler giymeyenlerde
- Kenelerin yoğun olarak yaşadığı alanlarda evcil hayvanlarını gezdirenlerde
Lyme Hastalığının Teşhisi
Lyme hastalığının teşhisi, fiziksel muayene ve Elisa testi ile yapılır. Elisa testinde, Borrelia burgdorferi’ye karşı oluşan antikorlar incelenir. Pozitif sonuç alındığında Western Blot testi ile kesin tanı konulur.
Lyme Hastalığının Tedavisi
Lyme hastalığı genellikle 10-14 günlük bir antibiyotik kürü ile tedavi edilir. Ancak geç teşhis edilen vakalarda bu süre 14-28 güne kadar uzayabilir.
Lyme Hastalığından Korunma Yolları
Lyme hastalığından korunmak için şu önlemler alınmalıdır:
- Ormanlık veya çimenlik alanlarda uzun kollu giysiler ve şapka giyin.
- Patikalar üzerinde yürümeye özen gösterin ve yüksek otlardan kaçının.
- Böcek kovucu spreyler kullanarak kenelerin vücuda yapışmasını engelleyin.
- Ormanlık alanlarda vakit geçirdikten sonra vücudunuzu kontrol edin ve mümkünse duş alın.
- Keneleri çıkarırken, uzman bir sağlık profesyonelinden yardım alın.
Lyme Hastalığı ile İlgili Sık Sorulan Sorular
Lyme hastalığı, kenelerden insanlara bulaşır ve vücut sıvıları yoluyla bulaşmaz. Öksürme, hapşırma, öpüşme, cinsel ilişki veya kan nakli ile bulaştığına dair herhangi bir veri bulunmamaktadır. Lyme hastalığı belirtileri görüldüğünde, uzman bir doktora başvurmak önemlidir.
-
Lyme hastalığı hemen mi ortaya çıkar?
Kene ısırmasından haftalar, aylar veya yıllar sonra da ortaya çıkabilir. -
Tedavisi var mı?
Lyme hastalığı erken teşhis edildiğinde antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Ancak geç teşhis tedavi sürecini uzatabilir. -
Vücuttaki her kızarıklık Lyme hastalığı belirtisi midir?
Her kızarıklık Lyme hastalığı belirtisi olmayabilir. Kene ısırığı belirtileri görüldüğünde ve Lyme hastalığı taşıyan bölgelerde bulunulduysa doktora başvurmak önemlidir. -
Tedaviden sonra belirtiler hemen kaybolur mu?
Tedavi süreci sonunda belirtilerin tamamen kaybolması haftalar, hatta aylar sürebilir. Bu nedenle tedavi sonrası kontroller önemlidir.