Dikkat! Salmonella Nedir? Salmonella Belirtileri Nelerdir?

Gıdalarla aranız iyiyse, özellikle de yumurta, tavuk gibi lezzetli ama dikkat isteyen besinlerle mutfakta sık sık haşır neşir oluyorsanız, salmonella kelimesini duymuş olabilirsiniz. Duymadıysanız da merak etmeyin, şimdi bu mikroskobik davetsiz misafirle detaylı bir tanışma fırsatı yakalayacaksınız. Ama şimdiden uyaralım: Bu bakteri pek de misafirperver değil! Peki Salmonella nedir? Günümüzün yeni salgın hastalığı nelere yol açıyor?

Salmonella Nedir?

Salmonella, bağırsak sistemine yerleşmeyi pek seven, enfeksiyonlara yol açabilen bir bakteri türüdür. Genel olarak kontamine olmuş gıdalarda veya kirli su ile vücuda giriş yapar. Bu bakterinin sebep olduğu enfeksiyon ise salmonelloz olarak adlandırılır. Ne yazık ki bu hastalık sadece mideyi değil, tüm günü alt üst edebilir. Çünkü belirtileri oldukça rahatsız edicidir. Ancak doğru bilgi ve önlemle bu bakterinin oyunlarını boşa çıkarabilirsiniz.

Salmonella Bakterisi Hangi Yollarla Bulaşır?

“Salmonella nereden bulaşır?” diye merak ediyorsanız, bulaşma yolları biraz can sıkıcı olabilir. Bu bakteri, öncelikle az pişmiş veya çiğ hayvansal ürünler ile bulaşır. Tavuk, yumurta, kırmızı et, pastörize edilmemiş süt ürünleri en sık görülen bulaşma kaynaklarıdır. Ayrıca hijyene dikkat edilmeyen mutfak yüzeyleri ve eller de önemli bir geçiş noktasıdır.

Salmonella, bununla da kalmaz ve bakteriyi taşıyan hayvanlar arasında olan, sürüngenler veya kuşlar ile temas eden kişiler ellerini yıkamadan tükettikleri besinlere temas ederse kolayca yayılım gösterebilir. Hatta bakteriyi taşıyan bir kişi, ellerini yıkamadan yiyecek hazırlarsa, bulaşma domino etkisi gibi yayılabilir.

İlginizi çekebilir:

Lyme Hastalığı Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi

Salmonella Belirtileri Nelerdir?

Salmonella belirtileri, bakteri vücuda girdikten sonra 6 ila 72 saat içinde kendini göstermeye başlar. En sık görülen semptomlar arasında ise yüksek ateş, baş ağrısı, mide krampları, kusma ve ishal olabilir. Kimi zaman dışkıda kan görülmesi de mümkündür. Bu belirtiler birkaç gün içinde hafifleyebilirken, bazı vakalarda iki haftaya kadar sürebilir.

İlginçtir ki bazı insanlar bu bakteriyi kaptıklarında hiçbir belirti göstermeyebilir. Ancak özellikle bebekler, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde bu durum oldukça tehlikeli hale gelebilir. Bu nedene koyu renkli dışkı, yüksek ateş veya ağız kuruluğu gibi ciddi belirtiler ortaya çıkarsa, zaman kaybetmeden bir uzmana başvurulmalıdır.

Salmonella Hangi Gıdalarda Bulunur?

Bu bakterinin en sevdiği besinler genellikle çiğ ya da iyi pişmemiş hayvansal gıdalardır. Tavuk, hindi, yumurta, pastörize edilmemiş süt ve bu sütle yapılmış peynirler başlıca kaynaklardır. Ayrıca iyi yıkanmamış sebzeler, meyveler ve kontamine olmuş içme suyu da salmonella için uygun bir taşıyıcı olabilir.

Tatilde egzotik sokak yemeklerine balıklama atlamadan önce bir kez daha düşünün. Çünkü özellikle hijyen koşullarının yetersiz olduğu yerlerde bu bakteriye yakalanma riski oldukça yüksektir.

Salmonella Hangi Durumlarda Risklidir?

Salmonella genellikle vücut direnci yerinde olan bireylerde kısa süreli bir mide-bağırsak enfeksiyonu olarak atlatılır. Ancak bazı durumlar risk çanlarını çaldırabilir. Özellikle bağışıklık sistemi zayıflayan bireyler, küçük çocuklar, yaşlılar veya kronik hastalığı olanlar için salmonella ciddi bir sağlık tehdididir. Çünkü bazı durumlarda bakteri bağırsaklardan kana geçerek sepsise neden olabilir. Ve evet, çok nadiren de olsa salmonella öldürür mü sorusunun yanıtı maalesef evet olabilir. Bu nedenle yüksek risk grubundaysanız, belirtiler hafif bile olsa doktorunuza danışmanız en sağlıklı adım olacaktır.

Salmonella Teşhisi Nasıl Yapılır?

Salmonella teşhisi nasıl yapılır? Genellikle hastalık belirtisi taşıyan kişilere dışkı tahlili yapılır. Ancak bakteri kana karışmışsa, kan testleri de gerekebilir. Tanı koymak için semptomların süresi, yoğunluğu ve kişinin genel sağlık durumu da göz önünde bulundurulur. Salmonella teşhisi netleştirilir ve ardından tedavi aşamasına geçilir.

Salmonella Bakterisinden Nasıl Korunur?

Salmonella tedavisi çoğu zaman destekleyicidir. Yani vücut bu bakteriyi kendi başına alt edebilir. Bu süreçte bol sıvı tüketimi, istirahat ve hijyene dikkat edilmesi önerilir. Ancak bazı vakalarda salmonella tedavisi antibiyotik ile yapılabilir. Özellikle hastalık ağır seyrediyorsa, bağışıklık sistemi düşükse ya da bakteri kana karışmışsa antibiyotik tedavisi gerekebilir.

İshal kesici ilaçlar ise sadece doktor önerisiyle kullanılmalıdır. Çünkü bu tür ilaçlar bazı durumlarda bakterinin vücuttan atılmasını geciktirebilir. Yani “Ne kadar çok ilaç, o kadar çabuk iyileşme” mantığı bu hastalıkta işlemiyor.

Salmonella Bakterisinden Nasıl Korunur?

Gelelim işin en önemli kısmına: Salmonella bulaşmadan nasıl uzak durulur? Aslında cevabı basit: Hijyen, dikkat ve bilinç. İşte birkaç altın öneri:

·       Ellerinizle dost olun. Yemek hazırlığından önce ve sonrasında bol su ile ellerinizi bol yıkayın.

·       Et, tavuk ve yumurtayı iyice pişirin. Özellikle iç kısmının pembe olmadığına emin olmanız gerekir.

·       Pastörize edilmemiş süt ve ürünlerinden uzak durun.

·       Çiğ sebze ve meyveleri güzelce yıkamadan yemeyin.

·       Pişen ve çiğ gıdaları ayrı kaplarda muhafaza edebilirsiniz.

·       Şüpheli su kaynaklarından uzak durun. Seyahatlerde kapalı şişe su tercih edin.

·       Evcil hayvanlarınızın temizlik eşyalarını ve özellikle mama kaplarını, düzenli olarak temizleyin

Salmonella, her ne kadar görünmez ve küçük olsa da etkisi bazen oldukça büyük olabilir. Neyse ki onunla baş etmenin yolları da bir o kadar basit. Sağlıklı bir mutfak, bilinçli tercihler ve hijyen alışkanlıklarıyla bu bakteriye karşı kalkanınızı oluşturabilirsiniz. 

İlginizi çekebilir:

Lyme Hastalığı Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi