Göz Tansiyonu (Glokom) Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Göz tansiyonu (glokom), gözde sıvı birikmesi sonucu oluşan, optik sinire zarar veren bir göz hastalığıdır. Belirtileri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi alın.
Halk arasında "karasu hastalığı" olarak bilinen göz tansiyonu, göz içindeki sıvı birikiminin artmasıyla optik sinire zarar veren bir hastalıktır. Bu durum, göz içi basıncın yükselmesine ve optik sinirde hasara yol açarak görme kaybına sebep olabilir. Çoğu zaman belirti vermeyen glokom, rutin göz muayenelerinde fark edilebilir. Tedavi edilmediği takdirde kalıcı körlüğe neden olabilir. Glokomun en yaygın belirtileri şiddetli göz ve baş ağrısı, bulanık görme, mide bulantısı ve kusma olarak kendini gösterebilir.
Göz Tansiyonu (Glokom) Nedir?
Glokom, gözün arkasında bulunan optik sinirin zarar görmesiyle ortaya çıkan bir göz hastalığıdır. Optik sinir, gözden beyne görüntü sinyallerini ileten sinirdir. Glokom, sıklıkla göz içi basıncın artması sonucu bu sinirin tahrip olmasıyla gelişir. Eğer tedavi edilmezse glokom, görme kaybına ve nihayetinde körlüğe yol açabilir.
Glokomun en yaygın türleri açık açılı glokom ve kapalı açılı glokomdur. Açık açılı glokom, göz içi sıvısının boşalamadığı ve yavaşça basıncın arttığı bir durumdur. Bu süreçte optik sinir yavaşça hasar görür ve belirtiler genellikle geç ortaya çıkar. Kapalı açılı glokom ise ani gelişen ve şiddetli göz ağrısı, baş ağrısı, bulantı, ışık çevresinde renkli halkalar gibi belirtilerle kendini gösteren bir türdür.
Göz Tansiyonu (Glokom) Türleri
-
Açık Açılı Glokom: Göz tansiyonunun en yaygın türüdür. Gözdeki sıvının dışarı atılamaması, zamanla basıncın artmasına neden olur. Bu durum yavaş gelişir ve sıklıkla belirti vermez. Yavaş yavaş görme alanında daralmaya neden olur.
-
Kapalı Açılı Glokom: Ani ve şiddetli belirtilerle kendini gösterir. İrisin, gözdeki drenaj açısını kapatarak sıvının boşalmasını engellediği durumlarda ortaya çıkar. Gözde basınç hızla yükselir ve acil müdahale gerektirir. Baş ağrısı, göz ağrısı, bulanık görme, mide bulantısı gibi belirtilerle gelişir.
Göz Tansiyonu (Glokom) Belirtileri
Glokomun belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve hastalığın türüne bağlı olarak gelişir. Erken teşhis, göz sağlığını korumak için çok önemlidir.
- Şiddetli göz ve baş ağrısı
- Bulanık görme
- Işık çevresinde renkli halkalar görme
- Mide bulantısı ve kusma
- Gözde kızarıklık
- Gözde baskı ve ağrı
- Görüş alanında daralma
Bu belirtiler glokomun ilerleyen evrelerinde daha belirgin hale gelebilir. Özellikle açık açılı glokomun erken evrelerinde belirti görülmeyebilir, bu yüzden düzenli göz muayenesi önemlidir.
Göz Tansiyonu (Glokom) Neden Olur?
Göz tansiyonunun en yaygın nedeni, göz içi sıvısının drenaj sisteminde yaşanan sorunlar nedeniyle basıncın artmasıdır. Bu basınç, gözdeki optik sinire zarar vererek görme kaybına neden olur. Glokomun diğer nedenleri ve risk faktörleri arasında şunlar yer alır:
- Genetik yatkınlık: Ailede göz tansiyonu geçmişi olan kişilerde risk daha yüksektir.
- İleri yaş: 40 yaşın üzerindeki bireylerde glokom riski artar.
- Hipermetrop veya miyop olmak: Yakını veya uzağı görememe durumu glokom riskini artırabilir.
- Uzun süreli kortikosteroid kullanımı: Steroid içeren ilaçlar göz içi basıncını artırabilir.
- Göz yaralanmaları: Geçmişte gözde meydana gelen travmalar, glokom gelişimini tetikleyebilir.
- Diyabet ve hipertansiyon: Bu tür kronik hastalıklar göz sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Göz Tansiyonu Kaç Olmalı?
Sağlıklı bir bireyde göz tansiyonu genellikle 12-18 mmHg arasında olmalıdır. Bu seviyenin üzerindeki değerler, göz tansiyonu riskini gösterir. Göz içi basınç, gün içerisinde değişkenlik gösterebilir; bu yüzden düzenli takip ve doğru teşhis önemlidir.
Glokom Teşhisi Nasıl Konulur?
Glokomun teşhisinde birkaç farklı yöntem kullanılır. Düzenli göz muayenesi sırasında göz doktoru, göz tansiyonunu ölçerek ve optik sinirin durumunu inceleyerek teşhis koyabilir. Glokom teşhisinde kullanılan bazı yöntemler şunlardır:
- Göz içi basıncının ölçülmesi: Tonometre adı verilen cihazla göz içi basıncı ölçülür.
- Optik sinir muayenesi: Optik sinirde meydana gelen genişleme ve hasar incelenir.
- Görme alanı testi: Hastanın görme alanında daralma olup olmadığı kontrol edilir.
- Görme sinirini görüntüleme testleri: Retinanın yapısı ve gözdeki sinir hasarı tespit edilir.
Glokom Nasıl Tedavi Edilir?
Glokomun tedavisinde öncelikli amaç, göz içi basıncını düşürmek ve optik siniri korumaktır. Tedaviye erken başlamak, hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir. Glokom tedavi seçenekleri şunlardır:
-
İlaç tedavisi: Göz damlaları kullanılarak göz içi basıncı düşürülür. Bu damlalar, göz içindeki sıvı üretimini azaltarak basıncın kontrol altında tutulmasını sağlar.
-
Lazer tedavisi: Gözdeki sıvı akışını artırmak ve basıncı düşürmek için lazer tedavisi uygulanabilir. Bu yöntem, ilaç tedavisine yanıt vermeyen hastalarda tercih edilir.
-
Cerrahi müdahale: İlaç ve lazer tedavisine yanıt vermeyen hastalarda cerrahi yöntemlere başvurulabilir. Trabekülektomi adı verilen ameliyatla gözdeki sıvı çıkışı kolaylaştırılır.